Zaburzenia snu – jakie są rodzaje i jak można je leczyć?

Byadmin

bezsenność, czym jest zaburzenie snu?, dlaczego nie mogę spać?, jak leczyć zaburzenie snu?, skąd problemy ze snem?

Zaburzenia snu – jakie są rodzaje i jak można je leczyć?

Zaburzenia snu, podobnie jak depresja, zaliczane jest do chorób cywilizacyjnych. Problem z bezsennością i złym spaniem, jest w dzisiejszych czasach niezwykle powszechny. Jest to bardzo poważny problem kliniczny, który odbija się na codziennym funkcjonowaniu, często uniemożliwiając codzienne życie. Z poniższego artykułu dowiesz się, jakie są rodzaje zaburzeń snu, gdzie leży ich przyczyna i jak sobie z nimi radzić.

1. Czym charakteryzuje się zaburzenie snu?

Jak już wspomniano, zaburzenia snu to problem bardzo powszechny. Szacuje się że ponad 30% populacji cierpi na różnego rodzaju zaburzenia snu. Sen stanowi podstawową potrzebę fizjologiczną człowieka która odpowiada za regulację wielu funkcji organizmu jak np. wpływa na gospodarkę hormonalną, reguluje pracę mózgu w zakresie zapamiętywania, poprawy koncentracji czy kojarzenia. Zaburzenia snu w znacznym stopniu pogarszają samopoczucie, powodują spadek energii oraz pogarszają sprawność intelektualną. Innymi słowy, człowiek jest notorycznie zmęczony, niewyspany i niezdatny do normalnego funkcjonowania. 

2. Jak najczęściej przejawia się zaburzenie snu?

Zaburzenia snu dzieli się na dwa rodzaje:

• organicznie zaburzenia snu: zaburzenia w rozpoczęciu i trwania snu, narkolepsja, bezdech, katalepsja,
  
  
• nieorganiczne zaburzenia snu: wywołane czynnikami emocjonalnymi powodującymi bezsenność, somnambulizm, lęki nocne, koszmary senne.
  

W ciągu wielu lat pracy nad zaburzeniami snu dokonano podziału schorzeń. Podzielono jednostki chorobowe na pierwotne i wtórne. Zaburzenia wtórne towarzyszą innym chorobom psychicznym lub somatycznym, bądź są wynikiem wcześniej przyjmowanych leków lub używek. Z kolei zaburzenia pierwotne dzielą się na dyssomnie oraz parasomnie.

Dyssomnia polega na nieprawidłowej ilości oraz jakości snu. Sen może być za krótki lub zdecydowanie za długi lub mieć zły przebieg (zaburzenia rytmu snu, sen na tzw. czuwaniu). O parasomnii możemy mówić wtedy, kiedy zarówno długość i jakość snu jest prawidłowa, a w trakcie jego trwania dochodzi do szeregu niepożądanych zjawisk jak lunatykowanie, paraliż senny, krzyki, płacz, wymachiwanie rękami przez sen, koszmary.

3. Rodzaje zaburzeń sennych oraz ich przyczyny

• Bezsenność: mówi się o niej wtedy gdy pacjent ma problem z zaśnięciem bądź utrzymaniem snu przez więcej niż 3 noce w ciągu tygodnia. W sytuacji kiedy trwa to znacznie dłużej, można mówić o bezsenności przewlekłej. Przyczyna najczęściej leży w zaburzeniach i chorobach psychicznych takich jak depresja czy stany lękowe.
  
  
• Narkolepsja: bardzo złożony rodzaj zaburzenia snu który objawia się m.in.
  
  – napadami senności: kiedy wystarczy tylko 5 minut aby zasnąć i to w najmniej odpowiedniej chwili np. w trakcie rozmowy, spotkania,
  
  – omamy senne: kiedy sceny ze snu wydają się tak realistyczne, że wydają się dziać naprawdę,
  
  – katapleksja: to nagły spadek napięcia mięśniowego, który powoduje całkowity bezwład ciała,
  
  – paraliż senny: to dosyć przerażający rodzaj zaburzenia powodujący paraliż ciała przy jednoczesnym zachowaniu świadomości, pojawiające się w trakcie zasypiania lub na etapie budzenia,
  
  
• Zaburzenia rytmu snu i czuwania: polega na braku synchronizacji między własnym rytmem snu a wymogami otoczenia (zmiana stref czasowych, praca na zmianę). Występuje na skutek złego funkcjonowania zegara biologicznego.
  
  
• Lęki nocne: towarzyszy im uczucie silnego strachu nagle przerywającego sen, objawia się budzeniem z krzykiem, płaczem, gwałtownym przebudzeniem a niekiedy i agresją.
  
  
• Koszmary senne: występujące w postaci bardzo realistycznych wydarzeń, wywołujące tak silny lęk i przerażenie że człowiek jeszcze długo po wybudzeniu, nie umie oswoić się z myślą że to był tylko sen. Ich przyczyna najczęściej leży w przeżytych traumach, przykrych doświadczeniach lub przy zespole stresu pourazowego.
  
  
• Lunatyzm: to wykonywanie różnych czynności będąc w głębokim śnie a po przebudzeniu, w ogóle nie pamięta się zdarzeń i czynów, które pacjent wykonał będąc w tym stanie.
  
  
• Upojenie senne: charakteryzuje się zdezorientowaniem po wybudzeniu, a któremu towarzyszą bełkotanie, chwilowy brak kontaktu z otoczeniem lub chaotyczne ruchy i niezrozumiałe czynności (np. dodawanie soli do kawy).

Zaburzenia snu mogą wynikać z szeregu czynników. Może być to uwarunkowanie genetyczne kiedy to od najmłodszych lat pacjent miał problemy z zasypianiem, sen przeważnie jest krótki, płytki a z biegiem czasu problem przybiera na sile. Na problemy ze snem mogą mieć również wpływ określone sytuacje życiowe jak rozwód, śmierć bliskiej osoby, problemy w pracy, kłopoty finansowe i wiele innych. W tym wypadku zaburzenia snu mogą się pogłębiać wraz z pogarszającym się stanem psychicznym. Na problemy ze snem mają również wpływ nieregularny tryb życia, szkodliwe nawyki jak oglądanie telewizji do późna, zasypianie o różnych porach, późne jedzenie kolacji, nie prowadzenie aktywności fizycznej.

4. Gdzie szukać pomocy?

W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza rodzinnego który oceni ogólny stan zdrowia i zleci odpowiednie badania. Jeżeli wykluczona zostanie choroba somatyczna wówczas pacjent może udać się do Poradni Zdrowia Psychicznego gdzie przejdzie dodatkowe badania mające na celu wykluczenie chorób psychicznych. W przypadku kiedy po wykonanych badaniach pacjent nie cierpi ani na chorobę somatyczną ani na psychiczną, wtedy może udać się do specjalistycznego ośrodka medycyny snu. W takich ośrodkach przeprowadzane są bardzo szczegółowe badania które pomagają wykryć przyczynę zaburzeń oraz znaleźć na nie rozwiązanie.